Το πολιτιστικό φίδι: μια πρώτη προσπάθεια σχηματισμού μιας θεωρίας για την άνοδο και πτώση των μεγάλων δυνάμεων

Main Article Content

Βάιος Αχ. Λάζος

Abstract

Στην παρούσα εργασία εξετάζεται το φαινόμενο της ανόδου και πτώσεως των Μεγάλων Δυνάμεων. Ειδικότερα τίθεται ως κεντρικός στόχος το ερώτημα, ποια «προσόντα» πρέπει να έχει μία χώρα για να γίνει «Μεγάλη» και ποιες «αδυναμίες» την οδηγούν τελικά στην πτώση της. Για να δοθεί μια απάντηση παίρνονται μια - μια ξεχωριστά όλες οι γνωστές «Μεγάλες Δυνάμεις» που εμφανίστηκαν στον κόσμο από τους προϊστορικούς χρόνους μέχρι σήμερα, αρχής γενομένης από την αρχαία Αίγυπτο, τη Μεσοποταμία και τις άλλες χώρες της Μεσογείου (Φοίνικες, Ισραήλ, Ασσυροβαβυλώνιοι), την αρχαία Ελλάδα κατόπιν με τις πόλεις - κράτη (Αθήνα, Σπάρτη, Θήβα, Μακεδονία κλπ.) και η μελέτη τελειώνει με τη μεσαιωνική και σύγχρονη Ευρώπη (Ιταλικές πόλεις-κράτη, Ισπανία, Πορτογαλία, Αγγλία, Γαλλία, Γερμανία, Ρωσία και επίσης σήμερα Αμερική και Ιαπωνία). Με βάση το ιστορικό υλικό των χωρών αυτών διακρίνονται τέσσερα βασικά στοιχεία ανόδου («Στοιχεία στέγης», όπως χαρακτηρίζονται), που είναι η Οικονομική, Στρατιωτική, Πολιτική και Πνευματική δύναμη. Τα στοιχεία αυτά («στέγης») δημιουργούνται ή επικουρούνται από τα «Στοιχεία οικοδομήματος», που είναι άφθονα και ετερόκλιτα για κάθε μια «Μεγάλη Δύναμη» (π.χ. αποικίες, εφευρέσεις, νέα όπλα, πειθαρχία, πολεμική τέχνη κλπ.). «Στοιχεία στέγης» και «Στοιχεία οικοδομήματος» λοιπόν συνθέτουν το οικοδόμημα μιας «Μεγάλης Δυνάμεως». Για την πτώση της επενεργούν άλλα στοιχεία αρνητικά. Έτσι, με βάση τα στοιχεία αυτά, γίνεται προσπάθεια να διατυπωθούν ορισμένα συμπεράσματα, ικανά πιθανόν να εξηγήσουν την άνοδο και την πτώση μιας «Μεγάλης Δυνάμεως».

Article Details

Section
Articles